Dự đoán bức tranh gia công phát triển phần mềm tại Việt Nam

Gia công phát triển phần mềm đang trở thành xu hướng quan trọng trong ngành công nghệ thông tin, đưa Việt Nam trở thành điểm sáng trên bản đồ CNTT toàn cầu. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ với bạn bức tranh chi tiết về gia công phát triển phần mềm tại Việt Nam, đồng thời dự báo những xu hướng tương lai.

1. Gia công phát triển phần mềm - Động lực tăng trưởng mới của Việt Nam

Gia công phát triển phần mềm là việc một doanh nghiệp thuê ngoài dịch vụ lập trình, thiết kế và phát triển phần mềm từ các đối tác bên ngoài thay vì tự xây dựng đội ngũ nội bộ. Hình thức này giúp các doanh nghiệp giảm chi phí, tiết kiệm thời gian và tận dụng nguồn nhân lực từ các quốc gia khác.

Với sự kết hợp giữa chi phí hợp lý và đội ngũ lập trình viên tài năng, Việt Nam ngày càng thu hút các công ty quốc tế. Các doanh nghiệp từ Mỹ, Nhật Bản và châu Âu đang chuyển hướng sang Việt Nam để tối ưu hóa nguồn lực.

>>> Đọc thêm: Những khó khăn và thách thức của doanh nghiệp gia công phần mềm tại Việt Nam

Thị trường này không chỉ tăng trưởng về doanh thu mà còn về quy mô nhân sự. Theo số liệu, ngành công nghệ thông tin (CNTT) tại Việt Nam có hơn 1 triệu lập trình viên vào năm 2025. Điều này đã và đang tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của gia công phần mềm ở nước ta.

2. Gia công phần mềm tại Việt Nam: Tiềm năng và thách thức

2.1. Tiềm năng của Việt Nam

Việt Nam đang dần trở thành một cường quốc trong lĩnh vực gia công phần mềm thu hút đầu tư nước ngoài nhờ vào những yếu tố sau:

• Nguồn nhân lực dồi dào, chất lượng cao: Việt Nam hiện đang đào tạo hơn 50.000 kỹ sư CNTT mỗi năm, với nhiều sinh viên đạt trình độ chuyên môn cao, thành thạo nhiều ngôn ngữ lập trình.

• Chi phí lao động cạnh tranh: So với các quốc gia khác như Ấn Độ, Trung Quốc hoặc Philippines, chi phí nhân công lập trình tại Việt Nam thấp hơn khoảng 20 - 30%. Điều này giúp các doanh nghiệp quốc tế tiết kiệm đáng kể ngân sách.

• Hạ tầng CNTT và chính sách hỗ trợ: Chính phủ Việt Nam đang đầu tư mạnh vào hạ tầng CNTT và khuyến khích đối tác quốc tế hợp tác. Các ưu đãi thuế và khu công nghệ cao như Saigon Silicon đang thúc đẩy sự phát triển của ngành. Đây là lợi thế mà không phải quốc gia nào cũng có.

• Trình độ tiếng Anh ngày càng cải thiện: Đây là điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác với các thị trường phương Tây. Khả năng giao tiếp tốt giúp giảm thiểu hiểu lầm trong quá trình phát triển dự án.

Hiện tại, gia công phần mềm ở Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn trong ngành CNTT. Các công ty như FPT Software, TMA Solutions hay Harvey Nash đang dẫn đầu với hàng nghìn dự án offshore mỗi năm. Bên cạnh đó, thị trường Nhật Bản đặc biệt ưa chuộng Việt Nam nhờ sự tương đồng văn hóa và múi giờ thuận lợi.

Doanh thu từ gia công phần mềm cũng tăng trưởng đều đặn, đạt hàng tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp vẫn tập trung vào phân khúc giá rẻ, chưa khai thác hết giá trị gia tăng cao. Điều này đang là thách thức cho các công ty muốn nâng tầm thương hiệu.

2.2. Thách thức của Việt Nam

Ngành gia công phần mềm ở Việt Nam đang đứng trước những thách thức đáng kể để duy trì vị thế trong thị trường toàn cầu. Những vấn đề này không chỉ đến từ cạnh tranh bên ngoài mà còn từ yếu tố nội tại cần cải thiện. Cụ thể hơn, dưới đây là các thách thức chính:

• Cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khu vực: Ấn Độ dẫn đầu với quy mô ngành gia công khổng lồ, trong khi Philippines nổi bật nhờ kỹ năng tiếng Anh vượt trội, tạo áp lực lớn lên Việt Nam trong việc thu hút khách hàng quốc tế.

• Chi phí nhân công tăng dần: Mức lương lập trình viên ngày càng cao khiến lợi thế giá rẻ suy giảm, buộc các doanh nghiệp phải nâng cấp dịch vụ để cạnh tranh bằng chất lượng thay vì giá thành.

• Thiếu hụt nhân sự chất lượng cao: Dù số lượng lập trình viên tăng nhưng các kỹ năng chuyên sâu như AI hay blockchain vẫn còn hạn chế. Đây là rào cản Việt Nam cần vượt qua để cạnh tranh với các nước như Ấn Độ hay Philippines.

• Văn hóa giao tiếp chưa phù hợp: Người Việt tuy làm việc nhóm tốt và đúng hạn, nhưng thói quen ngại trao đổi trực tiếp gây khó khăn khi hợp tác với khách hàng phương Tây, đòi hỏi cải thiện kỹ năng phản hồi nhanh và rõ ràng.

3. Xu hướng mới trong gia công phát triển phần mềm tại Việt Nam

Gia công phát triển phần mềm tại Việt Nam không còn dừng ở các dự án đơn giản như trước đây. Khách hàng cũng đang yêu cầu các giải pháp toàn diện hơn thay vì chỉ gia công một phần. Ví dụ, thay vì chỉ viết code, các đội ngũ Việt Nam còn tham gia thiết kế hệ thống và tư vấn chiến lược. 

Ngoài ra, xu hướng “nearshore” đang nổi lên mạnh mẽ. Các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương như Singapore hay Hàn Quốc cũng chọn Việt Nam nhờ khoảng cách địa lý gần và chi phí hợp lý. Điều này mở ra cơ hội mới cho ngành gia công phần mềm ở Việt Nam.

Công nghệ mới như AI và blockchain đang thay đổi cách vận hành của ngành gia công phần mềm ở Việt Nam. Các dự án offshore giờ đây không chỉ yêu cầu viết code mà còn đòi hỏi tích hợp các giải pháp tiên tiến. Nếu không đầu tư kịp thời để đào tạo chất lượng nhân lực, Việt Nam có thể mất vị thế vào tay các đối thủ như Indonesia hay Thái Lan.

Ví dụ, FPT Software đã hợp tác với các hãng ô tô lớn để phát triển phần mềm tự lái. Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ gia công mà còn sáng tạo. Các công ty nhỏ hơn cũng bắt đầu tham gia vào các dự án liên quan đến fintech và y tế số.

4. Dự đoán tăng trưởng của gia công phần mềm ở Việt Nam đến 2030

Đến năm 2030, gia công phần mềm ở Việt Nam có thể đạt doanh thu vượt mốc 10 tỷ USD. Dự đoán này dựa trên tốc độ tăng trưởng hiện tại và sự đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ. Các lĩnh vực như AI, IoT và 5G sẽ dẫn dắt sự phát triển này.

Một xu hướng đáng chú ý là sự gia tăng của các công ty nội địa tham gia gia công. Thay vì chỉ làm thuê, nhiều doanh nghiệp Việt sẽ tự phát triển sản phẩm và cạnh tranh quốc tế. Đây là bước chuyển mình quan trọng mà ít người để ý đến.

Ngoài ra, mô hình làm việc từ xa sẽ thay đổi cách thức vận hành ngành gia công. Các đội ngũ Việt Nam có thể làm việc trực tiếp với khách hàng toàn cầu mà không cần văn phòng cố định. Điều này vừa tiết kiệm chi phí vừa tăng tính linh hoạt. Và Mỹ cùng Nhật Bản sẽ tiếp tục là hai khách hàng lớn nhất cho dịch vụ gia công phần mềm từ Việt Nam.

Kết luận

Với tiềm năng lớn từ nguồn nhân lực và công nghệ, ngành gia công phát triển phần mềm tại Việt Nam tương lai có thể vươn xa hơn thế nữa trên bản đồ toàn cầu. Không chỉ là câu chuyện về chi phí thấp mà sẽ là cuộc đua về sáng tạo, công nghệ và khả năng thích ứng. Vậy nên đầu tư vào công nghệ mới, nâng cao chất lượng dịch vụ và mở rộng hợp tác quốc tế sẽ là những yếu tố quyết định giúp Việt Nam giữ vững vị thế trong ngành gia công phần mềm toàn cầu.