VR là gì? Nguyên lý hoạt động và những lưu ý quan trọng về Virtual Reality

Công nghệ VR là gì hay Virtual Reality là gì mà được nhiều người quan tâm đến vậy? Cùng BeetechSoft tìm hiểu về công nghệ đặc biệt này và những nguyên lý hoạt động, lưu ý vô cùng quan trọng bạn không nên bỏ qua trong bài viết sau.

1 - Công nghệ thực tế ảo - VR là gì?

VR (Virtual Reality) - công nghệ thực tế ảo, là một công nghệ tạo ra môi trường ảo, cho phép người dùng tương tác với môi trường đó như thể họ đang ở đó thực sự. VR hoạt động dựa trên nguyên lý tạo ra một môi trường ảo bằng cách sử dụng các thiết bị VR như kính VR, mũ VR,... Thiết bị VR sẽ tạo ra một hình ảnh ảo và đưa hình ảnh đó vào tầm nhìn của người dùng. Ngoài ra, thiết bị VR cũng sẽ tạo ra các tín hiệu âm thanh ảo, giúp người dùng có cảm giác như đang ở trong môi trường ảo đó.

VR được nghiên cứu từ rất sớm nhưng đến ngày nay nhưng vẫn chưa hoàn thiện dù được bắt đầu nghiên cứu từ những năm 1960. Năm 1962, Morton Heilig đã phát minh ra thiết bị mô phỏng Sensorama - tiền thân của VR hiện đại. Thiết bị này sử dụng một kính 3D, một loa và một máy rung để tạo ra trải nghiệm thực tế ảo cho người dùng.

Trong những năm tiếp theo, VR tiếp tục được phát triển với sự xuất hiện của các thiết bị như Head-mounted Display (HMD), Glove-based Input Device (GID) và Motion Tracking System. Tuy nhiên, các thiết bị này vẫn còn khá cồng kềnh và đắt tiền, khiến VR không thể trở nên phổ biến.

Từ năm 2010 trở đi, VR bắt đầu được phát triển mạnh mẽ nhờ vào sự phát triển của công nghệ. Các thiết bị VR trở nên nhỏ gọn, nhẹ nhàng và giá cả phải chăng hơn. Điều này đã giúp VR trở nên phổ biến hơn và được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm giải trí, giáo dục, y tế,...

2 - Nguyên lý hoạt động của VR và 2 loại VR nổi bật trên thị trường hiện nay

Công nghệ thực tế ảo được hoạt động dựa trên nguyên lý tạo ra một môi trường ảo bằng cách sử dụng các thiết bị VR như kính VR, mũ VR,... Thiết bị VR sẽ tạo ra một hình ảnh ảo và đưa hình ảnh đó vào tầm nhìn của người dùng. Ngoài ra, thiết bị VR cũng sẽ tạo ra các tín hiệu âm thanh ảo, giúp người dùng có cảm giác như đang ở trong môi trường ảo đó.

Hiện nay, trên thị trường có 2 loại thiết bị VR phổ biến là 3-DOF và 6-DOF, mỗi loại đều có những đặc điểm và ứng dụng riêng.

2.1 Thiết bị VR 3-DOF

Thiết bị VR 3-DOF chỉ theo dõi chuyển động của đầu người dùng bao gồm xoay trái/phải và nghiêng lên/xuống. Các thiết bị này thường sử dụng điện thoại thông minh làm màn hình hiển thị và kết nối với kính VR thông qua cổng kết nối. Ưu điểm của thiết bị VR 3-DOF là giá thành rẻ, dễ sử dụng và có thể mang theo bên mình. Nhược điểm là trải nghiệm VR không chân thực như thiết bị 6-DOF do người dùng không thể di chuyển trong môi trường ảo.

VR 3-DOF thường được ứng dụng trong các lĩnh vực như:

• Giáo dục: Giảng dạy trực tuyến, đào tạo trực tuyến, thực hành thí nghiệm,...

• Công nghiệp: Đào tạo nhân viên, kiểm tra chất lượng sản phẩm,...

• Giải trí: Xem phim, chơi game,...

  
  

2.2 Thiết bị VR 6-DOF

Thiết bị VR 6-DOF theo dõi chuyển động của đầu và thân người dùng, bao gồm xoay trái/phải, nghiêng lên/xuống, di chuyển tiến/lùi, sang trái/phải. Các thiết bị này thường sử dụng máy tính làm trung tâm xử lý và kết nối với kính VR thông qua dây cáp. Ưu điểm của thiết bị VR 6-DOF là trải nghiệm VR chân thực và sống động. Nhược điểm là giá thành cao và khó sử dụng hơn thiết bị 3-DOF.

Thiết bị VR 6-DOF thường được ứng dụng trong các lĩnh vực như:

• Trò chơi điện tử: Tạo ra những trải nghiệm chơi game chân thực và hấp dẫn.

• Du lịch: Tham quan các địa điểm nổi tiếng trên thế giới mà không cần rời khỏi nhà.

• Y tế: Đào tạo phẫu thuật, trị liệu tâm lý,...

• Bất động sản: Tham quan nhà đất mà không cần đến tận nơi.

Ngoài ra, để tạo ra một thế giới thực tế ảo chân thực và sống động, còn cần có sự hỗ trợ của các yếu tố khác như:

• Cấu hình phần cứng: Máy tính hoặc thiết bị VR có cấu hình càng cao thì trải nghiệm VR càng chân thực.

• Game engine 3D: Game engine 3D là công cụ giúp lập trình viên tạo ra các môi trường ảo 3D.

• Ngôn ngữ lập trình: Có nhiều ngôn ngữ lập trình được sử dụng để lập trình VR, phổ biến nhất là C++, C#, Unity, Unreal Engine.

3 - Lưu ý vô cùng quan trọng khi trải nghiệm VR

3.1 Về sức khỏe

Cảm giác chóng mặt, buồn nôn khi sử dụng thiết bị VR là một hiện tượng phổ biến, được gọi là say VR (VR sickness). Đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể khi nhận được các tín hiệu thị giác và cảm giác không khớp nhau.

Khi sử dụng thiết bị VR, mắt người dùng sẽ nhìn thấy các chuyển động trong môi trường ảo, nhưng cơ thể người dùng lại không thực sự di chuyển. Sự không khớp này khiến não bộ bị rối loạn, dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, mệt mỏi, đổ mồ hôi,... Tùy theo thể trạng và mức độ nhạy cảm của mỗi người mà cảm giác say VR có thể khác nhau. Một số người có thể chỉ bị chóng mặt nhẹ, trong khi những người khác có thể bị buồn nôn và nôn mửa dữ dội. Người dùng nên sử dụng VR với thời gian hợp lý, không nên sử dụng VR quá lâu.

3.2 Lưu ý về bảo mật

VR có thể thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng. Ở một số trường hợp sử dụng VR, một phiên bản sinh đôi giả mạo có thể được sử dụng để giả mạo danh tính và truy cập vào các tài khoản hoặc dữ liệu nhạy cảm của người dùng. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như mất tiền, mất dữ liệu hoặc thậm chí là mất danh tiếng. Nó còn có thể được sử dụng như một loại ransomware (một loại phần mềm độc hại yêu cầu tiền chuộc để giải mã các tập tin bị mã hóa). 

VR là một công nghệ mới và đang phát triển mạnh mẽ. VR có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như giải trí, giáo dục, y tế,... Người dùng nên lựa chọn ứng dụng VR phù hợp với nhu cầu của mình. Mong rằng bài viết này đã giúp độc giả hiểu rõ về VR là gì. Mặc dù, VR có thể mang lại cho người dùng những trải nghiệm mới lạ và hấp dẫn tuy nhiên, người dùng cần lưu ý những vấn đề về sức khỏe, bảo mật và ứng dụng khi sử dụng VR.